Z inicjatywy Komisji Europejskiej, 1 stycznia 2021 roku rozpoczął się Europejski Rok Kolei. Jego celem jest promowanie kolei jako zrównoważonego, bezpiecznego i inteligentnego środka transportu. Przedsięwzięcie to jest związane z projektem Europejskiego Zielonego Ładu, który zakłada osiągnięcie przez Unię Europejską neutralności klimatycznej do 2050 roku. Kolej odgrywa w tym planie bardzo ważną rolę. Jest bowiem jedną z najbardziej ekologicznych form transportu pasażerskiego i towarowego w UE. Transport kolejowy generuje mniej niż 0,5 proc. emisji gazów cieplarnianych związanych z transportem. Dla porównania, w przypadku ruchu drogowego jest to 71,8 proc., a lotniczego -13,2 proc. Dlatego tak ważne jest, by jak najczęściej wybierać pociąg jako środek transportu – zarówno w podróżach biznesowych, jak i turystycznych. Europejski Rok Kolei i wydarzenia z nim związane będą nam o tym przypominać.
Dlaczego akurat rok 2021 został wybrany Europejskim Rokiem Kolei? Jest to pierwszy pełen rok wdrażania przepisów z tzw. „IV pakietu kolejowego” w całej Unii Europejskiej. Czwarty Pakiet Kolejowy to dokument, w ramach którego państwa członkowskie określiły zasady budowy jednolitego europejskiego obszaru kolejowego. Ujednolica on przepisy techniczne, administracyjne i z zakresu bezpieczeństwa dotyczące transportu kolejowego, które obowiązują w poszczególnych krajach Wspólnoty. W 2021 roku przypada równie kilka ważnych rocznic dla kolei: 20. rocznica pierwszego pakietu kolejowego, 175. rocznica budowy pierwszego w historii połączenia kolejowego między dwiema stolicami europejskimi (Paryż – Bruksela), 40-lecie TGV i 30 lat istnienia Intercity-Express (ICE), a także nasze święto, czyli 20-lecie spółki POLREGIO (Przewozy Regionalne). Wszystkie te wydarzenia idealnie wpisują się w obchody #EUYearofRail.
Adina Vălean, unijna komisarz ds. Transportu, ogłaszając w marcu 2020 roku wniosek Komisji Europejskiej o ustanowienie 2021 Europejskim Rokiem Kolei, powiedziała: W przyszłości transport musi być bezpieczny, wygodny, przystępny cenowo i zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju. Kolej nie dość że spełnia wszystkie te warunki, to ma jeszcze wiele innych zalet. Niech Europejski Rok Kolei będzie okazją do tego, by na nowo odkryć wszystkie plusy tego sposobu podróżowania. I choć rzeczywiście zalet kolei jest tak wiele, że trudno byłoby je tutaj wszystkie wymienić, to niestety, obecnie tylko 7 proc. przewozów pasażerskich i 11 proc. towarowych realizowanych jest pociągami. Wspólnym celem wszystkich Europejczyków powinno być więc promowanie roli kolei w przyszłym europejskim systemie mobilności.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że transport kolejowy nie tylko jest przyjazny dla środowiska i energooszczędny, o czym już wspomnieliśmy wcześniej, ale jest również najbezpieczniejszym rodzajem transportu lądowego. Podróżując pociągiem nie musisz stresować się drogą, możesz skupić się na czytaniu książek, słuchaniu muzyki lub podcastów, zająć się pracą, nauką albo po prostu podziwiać widoki z okna. Niezależnie którą z tych opcji wybierzesz, w pociągu możesz liczyć też na nowoczesne udogodnienia pozwalające na korzystanie w pełni z mobilnych urządzeń takich jak laptop, smartfon czy telefon. Wagony kolejowe nowszej generacji wyposażone są w gniazdka elektryczne, ładowarki indukcyjne, dostępna jest w nich sieć wifi. Wszystko to pozwala na czerpanie 100 procent korzyści z podróży pociągiem.
Co więcej, kolej łączy ludzi, regiony i przedsiębiorstwa w całej UE w sposób dosłowny. Sieć kolei w Unii Europejskiej to 201 tys. km torów. Dla porównania, w całych Stanach Zjednoczonych, które mają zdecydowanie większą powierzchnię, mamy do czynienia z praktycznie taką samą długością tras kolejowych co w Europie – jest tam 203 tys. km torów. W ramach Europejskiego Roku Kolei bardzo często będzie się podkreślać transgraniczny wymiar kolei, jej wkład w rozwój gospodarki Unii Europejskiej oraz budowanie relacji między Unią a państwami z nią sąsiadującymi. Na rok 2021, w całej Unii Europejskiej, zaplanowano wiele działań służących promocji transportu kolejowego. Wszystko po to, by zachęcić obywateli i przedsiębiorstwa do korzystania z pociągów. O wydarzeniach zaplanowanych w Polsce będziemy Was na bieżąco informować.
Wydawać by się mogło, że kryzys koronawirusowy, kiedy to wprowadzane są ograniczenia liczby pasażerów, nie jest najlepszym czasem na promowanie transportu kolejowego. Okazało się, że jednak, że kolej, w wyjątkowych okolicznościach, umożliwia szybki przewóz niezbędnych towarów, takich jak żywność, lekarstwa, paliwo i jest skutecznie wykorzystywana. Przewiduje się również, że to właśnie kolej odegra znaczną rolę w procesie trwałej odbudowy po pandemii.
Zachęcamy Was do zgłębiania wiedzy na temat idei Europejskiego Roku Kolei, korzystania z materiałów publikowanych przez Komisję Europejską na stronie europa.eu i śledzenia wydarzeń związanych z tym projektem. Zaglądajcie regularnie na nasze konta w mediach społecznościowych – na Facebooku i Instagramie, gdzie publikujemy ciekawostki opatrzone hashtagiem #EUYearofRail. Możecie dzięki nim dowiedzieć się czegoś więcej o pracy kolejarzy, historii pociągów, a także poznać ekologiczne aspekty transportu. Mamy nadzieję, że wszystkie przedsięwzięcia związane z Europejskim Rokiem Kolei pozwolą Wam utwierdzić się w przekonaniu, że kolej to zrównoważony, bezpieczny, innowacyjny i przystępny cenowo środek transportu, z którego warto korzystać na co dzień.